تاریخ فارسی
history.wikibix.ir

ترجمه کتیبه نقش رجب

نویسنده : معین | زمان انتشار : 12 آذر 1399 ساعت 12:12

مختصات: ۲۹°۵۹′۱۷″شمالی ۵۲°۵۲′۱۶″شرقی / ۲۹٫۹۸۸°شمالی ۵۲٫۸۷۱°شرقی / 29.988; 52.871

سنگ‌نگاره و سنگ‌نوشتهٔ کرتیر در

نقش رجب

ترجمه سنگ‌نوشتهٔ کرتیر در

نقش رجب

کتیبهٔ کرتیر در نقش رجب در دامنهٔ کوه رحمت در فاصلهٔ یک کیلومتر و نیمی جنوب استخر قدیم یا تخت طاووس و در حدود سه کیلومتری شمال تخت جمشید واقع است. در نقش رجب نقش‌هایی از اردشیر بابکان و شاپور یکم ساسانی دیده‌می‌شود. کتیبهٔ کرتیر در کنار نقش مربوط به تقویض مقام شاهی از سوی اهورامزدا به اردشیر یکم نگاشته شده و دارای ۳۱ سطر است و در سمت چپ آن تصویر کرتیر بر صخره دیده می‌شود. این کتیبه دو موضوع معرفی کرتیر و معراج او طی مراسم «کردگان»[۱] را بطور خلاصه دربردارد. وی اشاره‌ای مبهم به معراج خود می‌کند که تفصیل آن در دو کتیبهٔ دیگر او در نقش رستم و سرمشهد آمده‌است. در ادامه از خواننده می‌خواهد که همانند او در دین استوار باشد. سپس به اختصار کارهایی را که در طول عمر خود در دستگاه اداری ساسانی انجام داد را ذکر می‌کند و شرح می‌دهد که برای آتشکده‌ها و موبدان اسناد بسیاری را مهر کرده‌است که منظور از آن تخصیص موقوفات برای آنها بوده‌است. سپس عناوین خود را در زمان شاهان ساسانی شاپور یکم، «موبد و هیربد»،[۲] زمان هرمز و بهرام اول «کرتیر موبدِ هرمزد»،[۳] و در زمان بهرام دوم «کرتیر موبد که روانش را [خدایان] بهرام و هرمزد نجات دادند»[۴] ذکر می‌کند. این بخش با تفصیل بیشتری در سه کتیبهٔ دیگر او آمده‌است. در پایان نام دبیر کرتیر «بوختگ»[۵] ذکر شده‌است.[۶][۷]

تخریب[ویرایش]

نام موبد موبدان در کتیبه، با سنگ فرز بریده شده‌است.[۸]

پانویس[ویرایش]

  1. ????? kirdagān
  2. ????? ? ?????? mowbed ud ēhrbed
  3. ????? ?? ???????? ????? kardir ī ōhrmazd mowbed
  4. ????? ?? ????????? ?????? ?? ???????? ????? kardīr ī bōxt-ruwān warahrān ī ōhrmazd mowbed. ترجمهٔ این لقب مورد اختلاف است.
  5. ?????? bōxtag
  6. تاریخ ادبیات ایران پیش از اسلام، ص ۹۰
  7. تورج دریایی. «کتیبهٔ کرتیر در نقش رجب»بایگانی‌شده در ۲۹ ژوئن ۲۰۱۴ توسط Wayback Machine. نامهٔ ایران باستان. ش. اول، بهار و تابستان ۱۳۸۰.
  8. «تخریب 40 اثر و محوطه تاریخی ثبت ملی». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۳ اکتبر ۲۰۱۷. دریافت‌شده در ۱۱ ژوئیه ۲۰۱۱.

منابع[ویرایش]

  • تفضلی، احمد، و به کوشش آموزگار، ژاله. تاریخ ادبیات ایران پیش از اسلام. تهران: انتشارات سخن، ۱۳۷۶ شابک‎۹۶۴-۵۹۸۳-۱۴-۲
استان فارس
مرکزشیراز



شهرستان‌هاآباده

ارسنجان

استهبان

اقلید

اوز

بختگان

بوانات

بیضا

پاسارگاد

جهرم

خرامه

خرم‌بید

خفر

خنج

داراب

رستم

زرقان

زرین‌دشت

سپیدان

سرچهان

سروستان

شیراز

فراشبند

فسا

فیروزآباد

قیر و کارزین

کازرون

کوار

کوه‌چنار

گراش

لارستان

لامرد

مرودشت

ممسنی

مهر

نی‌ریز
شهرهاآباده

آباده طشک

ارد

اردکان

ارسنجان

استهبان

اسیر

اشکنان

افزر

اقلید

امام‌شهر

اوز

اهل

ایج

ایزدخواست

باب‌انار

بابامنیر

بنارویه

بهمن

بوانات

بیرم

بیضا

جنت‌شهر

جویم

جهرم

چاه‌ورز

حاجی‌آباد

حسامی

حسن‌آباد

خان زنیان

خانمین

خاوران

خرامه

خشت

خنج

خور

خوزی

خومه‌زار

خیرآباد

داراب

داریان

دبیران

دژکرد

دوبرجی

دوزه

دهرم

دهکویه

رامجرد

رستاق

رونیز

زاهدشهر

زرقان

زنگی‌آباد

سده

سروستان

سعادت‌شهر

سلطان‌شهر

سورمق

سیدان

ششده

شهرپیر

شیراز

صدرا

صغاد

صفاشهر

طسوج

علامرودشت

عمادشهر

فاروق

فال

فدامی

فراشبند

فسا

فیروزآباد

قائمیه

قادرآباد

قره‌بلاغ

قطب‌آباد

قطرویه

قیر

کارزین

کازرون

کامفیروز

کره‌ای

کنارتخته

کوار

کوپن

کوهنجان

گراش

گله‌دار

لار

لامرد

لپوئی

لطیفی

مادرسلیمان

مبارک‌آباد

محمله

مرودشت

مزایجان

مشکان

مصیری

معزآباد جابری

مهر

میان‌شهر

میمند

نوبندگان

نوجین

نودان

نورآباد

نی‌ریز

والاشهر

وراوی

هماشهر
مکان‌های دیدنیآبشار مارگون

آرامگاه حافظ

آرامگاه سعدی

ارگ کریمخانی

بازار جهرم

بازار قیصریه لار

بازار وکیل

باغ ارم

باغ دلگشا

باغ عفیف‌آباد

باغ نظر

برج ننه نادر

بند امیر

بهشت گمشده

بیشاپور

پاسارگاد

تخت جمشید

تنگ چوگان

تنگ براق

تنگه بلاغی

حمام وکیل

دارابگرد

دریاچه پریشان

دشت برم

قدمگاه جهرم

قلعه اژدها پیکر

قلعه انگشت‌گبری سروستان

قلعه دختر فیروزآباد

غار سنگ‌تراشان

غار شاپور

غار سیده خاتون

پیکره شاپور یکم

لیدوما

کاخ سروستان

کاخ اردشیر بابکان

کعبه زرتشت

مسجد و مدرسه خان

مسجد وکیل

نارنجستان قوام

نقش رجب

نقش رستم
فهرست‌هاجمعیت شهرها

مساحت شهرها

جمعیت شهرستان‌ها

مساحت شهرستان‌ها

مراکز شهرستان‌ها

جمعیت بخش‌ها

پرجمعیت‌ترین روستاها

دانشگاه‌ها

بیمارستان‌ها

جاذبه‌های گردشگری

مطبوعات

باغ‌های تاریخی

حوزه‌های انتخابیه
رده