دیروز پاسارگاد

۷ آبان ۱۳۹۶ - ۲۹ اکتبر ۲۰۱۷

منبع تصویر، Getty Images

در حالی که معاون استاندار فارس می‌گوید مردم برای مراسم "روز کوروش" در آرامگاه او حضور پیدا نکرده‌اند، برخی گزارش‌ها حاکی است که نیروهای انتظامی و امنیتی تلاش کرده‌اند مانع از تجمع مردم شوند و بعضی گزارش‌ها هم نشان می‌دهند که با وجود ممانعت‌ها برخی سعی کرده‌اند خود را به آرامگاه کوروش برسانند.

امروز هفتم آبان که به روز بین‌المللی بزرگداشت کوروش کبیر موسوم شده است استاندار و جمعی از مسئولان استان فارس از آرامگاه کوروش واقع در پاسارگاد در شمال شرق شیراز، مرکز استان فارس بازدید کردند. در جریان همین بازدید هادی پژوهش جهرمی، معاون استاندار درباره تصاویر و ویدوئوهایی که در شبکه‌های مجازی از حرکت مردم به سمت آرامگاه کوروش منتشر شده گفت: "در ۲۴ ساعت گذشته هیچ گونه مورد خاص امنیتی در اطراف آرامگاه کوروش نبوده است و با توجه به مراجعه نکردن مردم، شاهد شکل‌گیری ترافیک در محورهای ارتباطی این منطقه نبودیم."

تصاویر منتشرشده از همین بازدید نشان می‌دهد که اطراف بنای آرامگاه کورش حصارهای فلزی کشیده شده است.

همزمان با روز کورش عکس‌هایی در شبکه‌های مجازی منتشر شده که از اردوی رزمی بسیجیان در پاسارگاد خبر می‌دهد، اما خبری از برگزاری آن تا به حال منتشر نشده است.

روز بیستم مهر مجمع عالی بسیج شهرستان پاسارگاد با موضوع روز هفتم آبان تشکیل جلسه داده و بیانیه‌ای صادر کرده بود که در آن آمده بود: "قضیه جعلی روز هفتم آبان به عنوان سالروز تولد کوروش خروجی اتاق فکر استکبار جهانی، ملی‌گرایان و سلطنت‌طلب‌ها بوده و اجازه نمی‌دهیم که از مجموعه میراث فرهنگی پاسارگاد سوءاستفاده شود."

در حالی که مقامات رسمی هر گونه تجمع یا تلاش برای تجمع را انکار می‌کنند، کاربران شبکه‌های اجتماعی "از نصب میله‌های راه‌بند در جاده‌ پاسارگاد" و "حضور نیروهای امنیتی "در سراسر مسیر شیراز"، "تفتیش خودروها" و دادن اطلاعیه به مسافران" خبر می‌دهند. همچنین گفته شده "جاده هایی را که به پاسارگاد منتهی می شوند بسته‌اند و تعداد زیادی نیروهای انتظامی و کامیون‌های نظامی در اطراف پاسارگاد در حال آماده باش هستند."

حتی این ادعا مطرح شده تصادف محور مرودشت - شیراز به علت ایست بازرسی نیروهای انتظامی بوده است.

فیلم‌هایی هم منتشر شده که نشان می‌دهند نیروهای امنیتی کسانی را که سعی داشتند از تپه‌های اطراف، خود را به پاسارگاد برسانند تعقیب و برخی را دستگیر کرده است.

در روزهای گذشته تصویر پوسترهایی با لوگوی استانداری و میراث فرهنگی استان فارس منتشر شد با این مضمون که مجموعه پاسارگاد هفتم آبان تعطیل است. اما فاطمه رضایی، مدیر روابط عمومی میراث فرهنگی، این تصاویر را "جعلی" خواند و گفت: "هنوز درباره‌ فعالیت پاسارگاد و آرامگاه کورش در تاریخ پنجم تا هشتم آبان‌ماه از سوی سازمان و یا نهاد رسمی اعلام موضع نشده است."

در روزهای گذشته همچنین گفته شد سازمان میراث فرهنگی به آژانس‌های مسافرتی دستور داده که تورهای پاسارگاد را از سه روز مانده به روز کوروش تا سه روز پس از آن لغو کنند.

بی‌بی‌سی نمی تواند صحت تمام این موارد را از منابع مستقل تایید کند به خصوص آنکه منابع رسمی در باره گزارش‌های موجود سکوت کرده‌اند.

امروز همچنین خبرگزاری فارس ویدئویی را در سایت خود منتشر کرد از "اعترافات ادمین‌‌های کانال‌های ضد انقلاب" که به نوشته این خبرگزاری مردم را "دعوت به تجمع غیرقانونی ۷ آبان" می‌کردند.

فارس این افراد را چنین معرفی کرد: "ضد انقلاب خارج‌نشین با سوء استفاده از احساسات ملی ایرانیان، سعی در تحقق نافرمانی مدنی در پوسته گرامی‌داشت روز کوروش شده‌اند تا آغازی باشد بر رویای براندازی نرم نظام."

در این گزارش عده‌ای "اعتراف" می‌کنند که به گروه‌های ضد انقلاب و سلطنت طلب آنها را فریب داده‌اند تا برای این تجمع که هدف آن "براندازی نرم" بوده فعالیت کنند.

فارس همچنین بدون اینکه به تاریخ دستگیری این افراد اشاره کند اضافه کرد: "وزارت اطلاعات تیم مجری جریان ضد انقلاب در فضای مجازی را که به بهانه روز بزرگداشت کوروش در هفتم آبان خواهان اقداماتی متناسب با اهداف از پیش طراحی شده مانند ایجاد تجمع غیرقانونی و آسیب به اموال عمومی بود را شناسایی و منهدم کرد."

در این ویدئو همچنین هشدار داده شده که افرادی که چنین اهدافی را دارند "دائم زیر نظر نیروهای امنیتی و اطلاعاتی هستند."

برخی کاربران شبکه‌های اجتماعی خبر داده‌اند که پیامک‌هایی از طرف وزارت اطلاعات برای آنها فرستاده شده و حضور در تجمع هفتم آبان را غیرقانونی خوانده است.

شبکه‌های اجتماعی

در شبکه‌های اجتماعی عکس‌ها و فیلم‌هایی از مردمی که به سمت آرامگاه می‌روند (با خودرو یا پای پیاده) منتشر شده اما برخی از آنها مربوط به تجمع سال گذشته است.

با این وجود به نظر می‌رسد برخی از فیلم‌هایی که در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده مربوط به امروز باشد و از ایست بازرسی در مسیر آرامگاه کوروش حکایت دارد.

در این فیلم‌ها عنوان شده از پنج کیلومتر مانده به ورودی مرودشت نیروهای انتظامی، مشخصات سرنشینان خودروها را ثبت کرده و مدارک آنها را می گیرند حتی پلاک خودرو را در می آورند به خصوص خودروهایی که مشخص است محلی نیستند یا چادر دارند.

همچنین گفته شده "امروز در مسیر شیراز نیروهای امنیتی تقریبا در سراسر جاده حضور داشتند. بعد از تفتیش خودروها اطلاعیه‌هایی را به مسافران می‌دادند."

بنا برخی گزارش‌ها برخی برای شرکت در مراسم امروز دیشب را در چادر خوابیده بودند.

روز کوروش

آغاز بزرگداشت روز کورش را هفتم آبان سال ۱۳۸۳ می‌دانند. گفته می‌شود کوروش در چنین روزی در سال ۵۳۹ پیش از میلاد وارد بابل شد و به همین خاطر این روز به عنوان روز او نام‌گذاری شده است.

با روی کار آمدن محمود احمدی‌نژاد و خطر آبگیری سد سیوند، برای حفظ این بنای باستانی کمیته بین‌المللی نجات آثار باستانی دشت پاسارگاد تشکیل شد که چهره‌های فرهنگی مقیم خارج کشور آن را راه‌اندازی کردند. این کمیته دو سال بعد به بنیاد میراث پاسارگاد تغییر نام داد. بر اساس گزارش‌ها اولین بار در آبان سال ۱۳۸۴ روز جهانی کوروش در ایران و برخی کشورهای دیگر گرامی داشته شد.

توجه مردم به کوروش از چشم محمود احمدی‌نژاد و اسفندیار رحیم مشایی رییس وقت سازمان میراث فرهنگی پنهان نماند و سعی کردند محبوبیت کوروش را محملی کنند برای افزودن وجه ایرانی به وجه اسلامی که خط رسمی حکومت ایران است.

سفر منشور کوروش به آمریکا و همچنین نمایش چند هفته‌ای آن در تهران این مسئله را هر چه بیشتر در مرکز توجه قرار داد. حسن روحانی رییس جمهور فعلی هم با اینکه رویه‌ای متفاوت با محمود احمدی‌نژاد در پیش گرفت اما او هم به ایران‌گرایی و باستان‌گرایی نگاه مثبتی نشان داد. او در دفتر یادبود مجموعه جهانی تخت جمشید نوشته: "تخت جمشید یکی از آثار بسیار گرانبها از دوران کهن در این سرزمین است. نشان از حکمت و مدیریت مردم فرهیخته ایران که در این آثار علم، هنر، فن آوری، مدیریت و تدبیر به خوبی مشاهده می‌شود."

در مقابله با رشد "ایران‌گرایی" و "باستان‌گرایی" یا به تعبیر نهادهای نزدیک به حکومت "ملی‌گرایی"، بی‌اعتبار کردن کوروش سیاست بخشی از بازیگران فضای سیاسی ایران شد، روندی که پس از مراسم پارسال شدت گرفت.

منبع تصویر، Getty Images

توضیح تصویر،

منشور کوروش

سال گذشته در این روز جمعیت قابل توجهی در مراسم حضور یافت و ترکیبی از بزرگداشت فرهنگی کوروش، شعارهایی در انتقاد از حکومت، شعارهایی نژادپرستانه بر ضد اعراب و شعارهایی در حمایت از سلطنت شنیده شد. با اینکه ماموران امنیتی عده‌ای را بازداشت کردند اما در نهایت این مراسم بدون اغتشاش یا درگیری جدی به پایان رسید.

سال گذشته در آرامگاه کورش چه گذشت؟

به گفته مرتضی صفاری ‌نطنزی عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس " اطلاعات کافی وجود دارد که مراسم سال گذشته بزرگداشت کوروش از بیرون کشور و در جهت مقاصدی چون انحراف افکار عمومی ما طراحی و هدایت شده بود."

"سناریوی سیاسی انگلیسی صهیونیستی"

هر چند محمود احمدی‌نژاد و بعد حسن روحانی کوشیدند -البته هر یک به سبک خود- به جای مقابله با این نماد ایرانی بودن آن را در کنار هویت اسلامی بنشانند، اما بعد از تجمع سال پیش، تلاشی گسترده برای بی‌اعتبار کردن کوروش و نقش او در تاریخ ایران شکل گرفته است.

اسدالله ایمانی نماینده ولی فقیه در استان فارس و امام جمعه شیراز روز جمعه در خطبه‌های نماز جمعه گفت: "هفتم آبان منشأ توراتی و اسرائیلی دارد و جز این چیز دیگری نمی‌توان برای آن متصور بود."

منبع تصویر، Getty Images

توضیح تصویر،

شاه سابق ایران هم به پاسارگاد و کوروش توجهی ویژه داشت

برخی حتی پاسارگاد را ساخته دیوید استرباخ ایران‌شناس یهودی دانسته‌اند که آن را به نام کوروش جا زده است.

محسن مهاجرنیا عضو هیأت‌علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه‌اسلامی در مجمع هماهنگی پیروان امام و رهبری استان قم گفته است: "سناریوی سیاسی انگلیسی صهیونیستی با بیان این که صهیونیست‌های غاصب که بزرگ‌ترین دشمن انقلاب اسلامی هستند، با استفاده از روایات تاریخی عهدعتیق و کتاب تورات به تقویت جریان باستانگرایی ایرانی، پرداختند."

حسین شریعتمداری کیهان معتقد است حامیان کوروش مثل نیروهای حزب‌الله بوده‌اند: "حامیان آن روز کورش همین نیروهای حزب‌الله امروز بوده‌اند و دشمنان داخلی او دقیقاً آنانی بوده‌اند که امروزه سنگ آمریکا و غرب را به سینه می‌زنند."

حسن عباسی فعال سیاسی بزرگداشت کوروش را "یکی از مشکلات سیاسی نظام" دانسته و کوروش را "فاسد"، "صهیونیست" و "منشا حرکت یهودی" خوانده است که افکارش "ماهیت الحادی" داشته است. او اولین اعلامیه حقوق بشر را به حضرت سلیمان نسبت داده است که به گفته او چهارصد سال پیش از کوروش این کار را کرده بود.