طراحی باغ ایرانی را می توان در اصول زیر خلاصه نمود
الف:سلسله مراتب: بر اساس این اصل فضاها و عناصر مختلف بر اساس اهمیت , ارزش کارکردی و بسیاری از عوامل دیگر در کنار هم قرار میگیرند.در طراحی اغلب باغ های ایرانی این اصل به خوبی دیده می شود.سلسله مراتب در باغ ها از سردر ورودی یا گاهی میدان و آب نمایی در بیرون باغ شروع و با گذشتن از هشتی و محور اصلی به کوشک باغ میرسد.این اصل در ارتفاع , رنگ و اندازه عناصر باغ هم میتوان جستجو کرد.
آبنما خانگی
ب:تقارن: تقارن یکی از اصول طراحی به شمار میرود که در دوران باستان در بسیاری از بناهای عمومی و مذهبی به کاررفته است.اصل تقارن را میتوان کامل ترین شکل تعادل به شمار آورد که علاوه بر جنبه های زیباشناسی از لحاظ ایستایی نیز همواره مورد توجه بوده است.در باغ های ایرانی به وفور از این اصل استفاده شده است.
باغ ایرانی
ج:طبیعت گرایی و بهره گیری از منظر: فرهنگ ایرانی انسان را جدا از طبیعت نمیبیند بلکه او را همراه با سایر عناصر طبیعت و جزء لاینفک آن و دل سپرده به طبیعت و استفاده از مناظر طبیعی را علاوه بر اینکه پی بردن به آیات و نشانه های خدا میبیند موجب حظ بصر و نشاط روان ادمی می داند.از این رو معماری و هنر ایرانی به شدت طبیعت گراست این اصل در باغ ایرانی سبب بوجود آمدن فضاهای نیمه باز مانند ایوان و کوشک شده است.
الگو یا پلان باغ های ایرانی
الگوی ۱ : کوشک (باغ فین کاشان)
-ساختمان کوشک دارای الگوی فضای میانی میباشد.
-ورودی باغ بر روی محور اصلی مقابل کوشک قرار میگیرد.
الگوی ۲:کوشک باغ (باغ شاهزاده کرمان)
-کوشک در یک سوم میانی قرار میگیرد به این صورت که اگر طول مستطیل را بر سه قسمت تقسیم کنیم کوشک در تقاطع یکی از سوم ها قرار میگیرد.
الگوی ۳:باغ دولت آباد یزد
