در ابن مطلب به معرفی و تاریخچه بازار وکیل شیراز، معماری بازار وکیل شیراز و شرح چهار راسته بازار و همچنین توصیه هایی پیرامون خرید در بازار وکیل شیراز پرداخته شده است.
معرفی بازار وکیل شیراز
شیراز شهری است که پر شده از اماکن تاریخی و عمارات و باغ هایی که گردشگران این شهر زیبا را به سال هایی دور می برد. بازار وکیل هم یکی از این اماکن تاریخی است که هنوز پا بر جاست و هنوز هم به عنوان بازاری بزرگ و معروف در شیراز، در آن خرید و فروش انجام می شود. اگر بخواهیم یکی از بازارهای تاریخی و معروف ایران که هنوز زنده هست را نام ببریم، بی شک بازار وکیل شیراز به ذهن ما متبادر خواهد شد.
می توان گفت بازار وکیل شیراز جایی است که کسانی که ذهنی کنجکاو به کاوش و پرسه زنی در هزار توهای تاریخ دارند، آن را پاسخ مناسبی به سوالات و امیال خویش می دانند.
بازار وکیل شیراز در مرکز شهر و در طول یکی از خیابان های معروف شیراز یعنی خیابان کریم خان زند و در ضلع شرقی میدان شهرداری قرار گرفته است.
تاریخچه بازار وکیل شیراز
نزدیک به 300 سال پیش که کریم خان زند حاکمیت را به دست داشت و شیراز را پایتخت حکومت خود قرار داده بود، بنایی ساخته شد که امروزه یکی از دیدنی های شیراز محسوب می شود. این بنا بازار وکیل شیراز می باشد.
کریم خان زند در سفری به شهر لار و با دیدن بازار قیصریه، تصمیم گرفت بازاری مشابه، در مرکز شهر شیراز بنا کند و به این ترتیب بازار وکیل شیراز ساخته شد.
ساخت بازار وکیل شیراز از سال 1137 شمسی آغاز شد و حدودا 20 سال طول کشید تا تکمیل شود. البته ناگفته نماند، منطقه ای که امروزه بازار وکیل در آن قرار گرفته است، پیش از آن هم (در زمان صفویه) محلی برای کسب و کار و تجارت به حساب می آمد.
سرانجام در سال 1156 شمسی، ساخت بازار وکیل شیراز به اتمام رسید و در کنار دو عمارت تاریخی دیگر یعنی مسجد وکیل و حمام وکیل، مجموعه زندیه شیراز تشکیل شد.
لازم به ذکر است که بازار وکیل شیراز در دوره های مختلف مورد تعمیر و بازسازی قرار گرفته است و همین باعث شده تا هنوز هم به عنوان بازاری بزرگ، خرید و فروش و تجارت در آن ممکن باشد و رونق زیادی هم داشته باشد.
لازم به ذکر است که بازار وکیل شیراز در تیرماه سال 1351 ثبت ملی شده است.
معماری بازار وکیل شیراز
بازار وکیل شیراز علاوه بر اینکه یکی از قدیمی ترین بازارهای شیراز می باشد، با مساحتی بیش از 20 هزار متر مربع، یکی از بزرگترین بازارهای این شهر نیز محسوب می شود.
با اینکه بازار وکیل شیراز، قدمتی چند صد ساله دارد، اما معماری آن آنچنان دقیق و حساب شده بوده، که در طول همه این سالها از گزند تمامی بلایای طبیعی و غیر طبیعی در امان مانده است.
ستون های بازار وکیل شیراز از سنگ هایی تراشیده شده، تشکیل شده است. از دیگر مصالحی که در ساخت بازار وکیل شیراز مورد استفاده قرار گرفته است می توان به گچ و آهک و آجر اشاره کرد.
ارتفاع بازار وکیل شیراز (یعنی فاصله کف تا سقف بازار) چیزی معادل 10 متر می باشد. همچنین عرض بازار وکیل کمی بزرگتر از عرض بازارهای دیگر شیراز می باشد که این به معنای راحتی گردشگران برای عبور و مرور و خرید اجناس از حجره های بازار وکیل شیراز می باشد.
جالب است بدانید بازار وکیل شیراز کمی از سطح زمین پایین تر می باشد و این نوع ساختار باعث جذابیت هرچه بیشتر بازار وکیل شده است.
سبک معماری بازار وکیل شیراز با دیگر بازارها فرق دارد. برای مثال طراحی نورگیرهای طاقی بازار وکیل به شکلی است که مانع از تابش مستقیم نور به داخل بازار و آزار چشم عابران و مشتریان می شود. همچنین این روزنه ها مانع از وارد شدن آب زیاد به داخل بازار وکیل به هنگام بارندگی می شوند.
فضای داخلی بازار وکیل شیراز
بازار وکیل شیراز دارای 5 ورودی می باشد. بازار وکیل را می توان به چهار مسیر یا قسمت یا به اصطلاحی به چهار راسته تقسیم کرد. این چهار راسته در کنار یکدیگر شکلی مانند صلیب را به وجود می آورند و به همین دلیل معروف است که می گویند بازار وکیل شیراز ساختاری چلیپایی یا صلیبی دارد.
بازار نو در بازار وکیل شیراز
این بازار که از دروازه اصفهان شروع می شود و به چهار راهی ختم می شود که در نزدیکی کاروانسرای گمرک می باشد، بسیار طویل می باشد و اجناس مختلفی در آن به فروش می ر شد.
چهار سوق بازار وکیل شیراز
چهار سوق را می توان محل تقاطع راسته های بازار وکیل شیراز دانست. چهار سوق معماری قابل توجه و زیبایی دارد و اضلاع مختلف آن حجره های قالی فروشان و عطاری ها و فروشندگان زیر انداز و اجناس دست بافت، قرار دارد.
راسته شمالی بازار وکیل شیراز
این راسته بازار وکیل شیراز از دروازه اصفهان آغاز می شود و تا چهار سوق ادامه می یابد. در این راسته که از 48 طاق تشکیل شده است، 82 حجره مختلف قرار دارد که به فروش اجناس مختلفی مشغولند. در اطراف راسته شمالی بازار وکیل شیراز، بازار ترمه فروشان و کلا دوزان قرار دارد.
راسته جنوبی بازار وکیل شیراز
این راسته بازار وکیل که از چهار سوق شروع می شود و به سرای مشیر ختم می شود، محل تجارت پارچه فروشان بوده است و به همین دلیل به راسته بزازان معروف است. در سمت غربی این بازار، بازار شمشیر گران واقع شده است که بر خلاف نامش، محلی برای خرید و فروش صنایع دستی عشایر می باشد.
توصیه هایی در مورد خرید از بازار وکیل شیراز
هر چه فکرش را بکنید از خوردنی تا پوشیدنی تا داروهای گیاهی و صنایع دستی و ... همه را می توانید در بازار وکیل شیراز بیابید. در زیر لیست تعدادی از چیزهایی که می توانید با کیفیت ترین آنها را در بازار وکیل شیراز بیابید آورده شده است:
انواع مسقطی، نان برنجی که به نان فسایی معروف است، نان یوخه، کلوچه و ...
انواع عرقیجات شیرازی، چهل گیاه، خلال نارنج، گلبرگ بهار نارنج، گلناز فارس و ...
انواع صنایع دستی شیراز مانند خاتم کاری ها و منبت و قلم زنی های شیرازی
گبه ها و فرش های دست باف اصل عشایری، گلیم های عشایری
انواع پارچه (که در صورت تمایل به داشتن یک لباس عشایری می توانید همانجا سفارش دوختش را به خیاط ها حاذق بدهید.)