آریوبرزن سردار پارسی یا سردار لر
وقتی داشتم نام آریو برزن را در اینترنت جستجو میکردم با خیل عظیمی از سایتها روبرو شدم که در مورد آریوبرزن پهلوان لر تبار مطلب نوشته بودند. ابتدا خوشحال شدم که حداقل در فضای اینترنت در مورد یک شخصیت لر مطالبی یافت میشود. اما متاسفانه بعد از مطالعه بعضی از این صفحات ناامید شدم. زیرا متوجه تحریف گسترده تاریخ و مصادره این شخصیت لر به نفع قوم پارس شدم. در سرتاسر این هذیاننامهها به جای نام آریوبرزن لر نام آریوبرزن پارس را آوردهاند و بجای لشکریان لر نام لشگریان و سربازان پارسی آمده.
اما حقیقت چیست؟
در حقیقت زمانی که سربازان شاهنشاهی و پارسی شاهنشاه ایران در جنگهای ایسوس و گوگمل شکستهای سختی از لشگریان اسکندر مقدونی خوردند و سپس هر یک به گوشهای فرار کرده و لشگر ایران فرو پاشید و در پی آن نیز شاهنشاه ایران داریوش سوم فراری شد. اسکندر مقدونی شهرهای سد راهش را پشت سر هم تصرف میکرد و پیش میرفت. تا زمانی که به سرزمینهای لرستان و مناطق لرنشین رسید و اصل داستان نیز از اینجا شروع میشود.
آریوبرزن پهلوان دلیر لر از پهلوانان و سرداران محلی بود، از همین کوهنشینان لر که در طول تاریخ عمدتاً دارای حکومت نیمهمستقل و محلی در همین جغرافیای فعلی مناطق لرنشین بودند، بپا میخیزد. اما دقیقاً انگیزهی او از این قیام چه بوده، آیا همانطور که در این سایتها و وبلاگها آمده است او فرستادهای از شاه ایران برای دفاع از امپراطوری هخامنشی بوده؟ یا موضوع چیز دیگری است؟
مطمئناً نه آریو برزن فرستادهی شاه ایران بوده نه هدفش دفاع از تاج و تخت و امپراطوری شاه بوده، بلکه هدف او دفاع از ناموس و شرف مردمش بوده، چیزی که نه تنها آریو برزن نشان داد بلکه صدها لر دیگر هم در طول تاریخ نشان دادند، که لر نه بر کسی تجاوز میکند نه اجازهی تجاوز به دیگران را میدهد. نمونهی همین حس و روحیهی سلحشوری و غیرتمندی را لرها در مقابل شاه مستبد ایران رضاخان هم درست در نقطهای مشابه و احتمالاً یکسان توسط سردار دلیر لر کیلهراس نشان دادند.
آری هدف کیلهراس و آریوبرزن یک بوده. آریوبرزن نیز نمیخواست فردی به مانند اسکندر مقدونی روستا و ایلش را یک روزه در نوردد و ...، همانگونه که کی لهراس دوست نداشت.
همه چیز گواه بر این است که آریو برزن سرداری محلی از اقوام لر بوده و در نتیجه سردار لشگر هخامنشی هم نبوده است.
کسانی که بدون دلیل میگویند آریو برزن سردار پارسی بوده باید بدانند که در لشگریان هخامنشی از سیستم جنگهای چریکی استفاده نمیشده و این شیوه جنگیدن در آن زمان مختص عشایر کوهنشین لر بوده که بعدها در زمان پارتیان همهگیر شد. و البته این را هم باید گفت که کوهستانهای کوهگیلویه و بختیاری که محل نبرد آریوبرزن بوده برای لشگریان شاهان ایران بسیار صعبالعبور هم بوده چه برسد که بخواهند در آنجا بجنگند. و بیشک تمام چند صد نفر نیروی آریو برزن را نیروهای چریک لر تشکیل میدادهاند، که با دلاوری تمام از ناموس و شرافت خویش دفاع کردند.
نکتهی مهمتری که باید به آن پرداخت «یوتاب» خواهر آریو برزن و شیرزن لر میباشد، که دلیرانه در کنار برادرش جنگید، و این خود دلیل محکمتری است که اینان خود نیرویی بپا خاسته از تودهی مردم لر بودند، زیرا در تاریخ ما آنچنان شیرزنانی را چون یوتاب در لشگرهای شاهنشاهی ایران سراغ نداریم و در دوران هخامنشی هم زنان در لشگریان رزمنده جایی نداشتهاند، اما در تاریخ پر فراز و نشیب مردم لر به یوتابهای زیادی بر میخوریم، نامهایی چون بی مریم بختیاری، قدمخیر ، بی ستاره و... که همگی همچون یوتاب برگی از افتخارات مردم لر هستند.
در پایان کلام از تمامی دوستان و همتباران خواهشمندم در دفاع از هویت قومی لر و بزرگان لر مخصوصاً آریوبرزن پهلوان کوشا باشند و اجازه ندهند دیگران این بزرگان که افتخارات ما هستند را به راحتی مصادره کنند.
تندیس آریوبرزن در شهر یاسوج